Bilmek gerekir ki, velîlik (velâyet), şehâdet ve sıddîklık makâmlarından her birinin kendine münâsip ayrı ilimleri ve yüksek bilgileri vardır. Velîlik mertebesinde sekr (mânevî sarhoşluk) ile karışık olan ilimler çoktur. Burada sekr gâlip, sahv (ayıklık) ise mağlûbdur. Velîliğin ikinci mertebesi olan şehâdette sekr mağlûb, sahv gâlib görünür. Ama sekr tamâmen kaybolmamıştır. Velîlik mertebelerinden üçüncü ve sonuncusu olup üzerinde başka velîlik mertebesi bulunmayan, sâdece nübüvvet (peygamberlik) bulunan “sıddîklık" makâmına âit ilimlerde ise sekr tamâmen ortadan kalkmıştır. Bu ilimler şer’î ilimlere mutâbıktır, dînî ilimlere uygundur. Sıddîk (olan kişi) bu şer’î ilimleri ilhâm yoluyla alır. Tıpkı peygamberin (a.s) vahiy yoluyla aldığı gibi. Sıddîk ile peygamber arasındaki fark ilmin alınma yerinde değil, alma metodundadır. Her ikisi de Allah Teâlâ'dan alırlar, ancak sıddîk, peygambere tâbî olarak bu dereceye ulaşır. Peygamber asıldır, köktür, sıddîk ise onun fer’idir, dalıdır. Ayrıca peygamberin bilgileri kesin ve kat’îdir, sıddîkın bilgileri ise zannîdir. Peygamberin bilgileri başka insanlar için delildir, sıddîkın bilgileri ise başka insanlara delil değildir. Şiir:
Onun kâfilede olduğunu bilirim ama ulaşamam,
(Develerin) Çan sesi bana ulaşsa, o da yeter.
Salât ve selâm Peygamberimize, bütün peygamberlere, mukarreb meleklere ve Allah'a itâat eden herkese olsun.
Bu risâLede (Ma'ârif-i Ledünniyye'de) bazı yüksek bilgiler bir biriyle tezat yani çelişkili görülürse, bilgilerin farklı oluşunu velîlik derecelerinin farklı oluşuna bağlamak gerekir. Çünkü anlattığım üzere, her derecenin bilgileri ayrıdır. Tevhîd ilimleri (vahdet-i vücûd gibi), velîlik derecesine münâsiptir. Şehâdet derecesine uygun bilgileri öğrenmek istersen "O'nun benzeri hiçbir şey yoktur'' (Şûrâ, 42/11) âyet-i kerîmesi hakkında zikredilen yüksek bilgileri (21. bölümü) iyi anla! Çünkü o bilgiler, şehâdet mertebesi ilimlerindendir. Sâlik o mertebede kendisini ve sıfatlarını ölü gibi hissettiği için o makâma "şehâdet'' (şehit olmak) diye ad verilmiştir. Sıddîkıyyet makâmının bilgilerine gelince, daha önce anlatıldığı üzere, bunlar tamâmen şer'î ilimlerdir. Doğru ve mûteber bilgiler, şer'î (Kur'ân ve sünnette belirtilen) bilgilerdir. Allah Teâlâ bizi, dînin sâhibi (a.s) hürmetine güzel şerîat (din) üzere sâbit eylesin.